Een gesprek met Jurgen Spelbos, auteur van het boek Minder Stress met Stressologie. Hij werd door zijn eigen chronische stress gedwongen zich in het onderwerp te verdiepen.
Dat betekende in zijn geval dat hij er een levenswerk van maakte.
Hij onderzocht alles wat er ook maar te vinden is op het gebied van stress en onderging het merendeel aan oplossingen ook persoonlijk. Het boek is deels gebaseerd op feiten en deels op ervaringen. Iedereen kan er eigenlijk wel wat uit halen.
Maar dat niet alleen. Gaandeweg kwam Jurgen tot de conclusie dat er nog geen sluitende methode is ontwikkeld om stress te verminderen. Dus ontwikkelde hij zijn eigen methode: Stressologie.
Hoe zou je Stressologie in het kort omschrijven?
Stressologie is een methode waarbij je op meerdere niveaus werkt aan het verminderen van je stress. Het gaat veel verder dan alleen een benadering vanuit de psyche, wat nu gebruikelijk is. Ook je lichaam en leefstijl, je persoonlijkheid, je mentaliteit, gevoelens en emoties, het onderbewustzijn en het hogere bewustzijn worden meegenomen in Stressologie.
Wie is de belangrijkste doelgroep van de Stressologie Methode?
Alleenstaande vrouwen van een jaar of 35 hebben het meeste last van stress. Dat is de grootste doelgroep. Maar ook steeds meer jongeren hebben last van stress. Dat zijn er met het jaar meer.
Stress komt nu ook steeds vaker voor bij jonge mensen van rond de 18 jaar die nu al een burn-out hebben.
Vrouwen kunnen er niets aan doen dat zij meer last hebben van stress, ze hebben een veel ingewikkeldere hormoonhuishouding dan mannen en bij stress draait alles om hormonen. Hun lichaam wordt geregeld onderworpen aan hormonale veranderingen. Denk bijvoorbeeld aan de maandelijkse cyclus, periodes als de overgang en de zwangerschappen. Veel vrouwen gebruiken bovendien de anticonceptiepil. Dit ontregelt de hormoonhuishouding nog verder.
Zo is maar weinig bekend dat oestrogeen – het hormoon dat voor een voorspelbare menstruatie zorgt – stress opjaagt en zorgt dat het langer in je lichaam blijft terwijl testosteron – het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon – het juist dempt.
Voorheen lag het zwaarte punt bij mannen rond de 50 jaar en bij vrouwen 35 jaar. Stress komt nu ook steeds vaker voor bij jonge mensen van rond de 18 jaar die nu al een burn-out hebben.
In de 2 jaar dat ik met ik met het onderzoek bezig was is bij beide doelgroepen de leeftijd onder de 35 jaar gedaald. Dat is een enorme explosie onder jonge mensen.
Maar goed, Stressologie werkt natuurlijk bij iedereen die ervoor open staat.
Richt jij je vooral op werkgerelateerde stress of juist privé stress?
Privé! Mensen denken al snel dat ze stress hebben van hun werk maar bij een van de grootste onderzoeken die gedaan zijn zag je dat stress vooral ontstaat als gevolg van gebeurtenissen die mensen meemaken in hun privéleven.
Als je in een jaar meer dan 150 punten scoort is de kans dat je het jaar erop ziek wordt van stress 50 procent.
Het overlijden van een kind of partner, een echtscheiding, ziek worden, het overlijden van naasten, dat zijn de grootste stress veroorzakende gebeurtenissen. Alle gebeurtenissen hebben een stresswaarde. Het overlijden van een kind of je partner is het ergste wat je mee kunt maken en krijgt honderd punten. Een echtscheiding 73 punten. Als je in een jaar meer dan 150 punten scoort is de kans dat je het jaar erop ziek wordt van stress 50 procent.
Als je meer dan 300 scoort is de kans dat je ziek wordt maar liefst 80 procent! Dit concludeerden onderzoekers in de jaren 60 al. Het was de eerste keer dat er een relatie tussen stress en fysieke ziektes werd ontdekt.
Levert het volgen van zo’n methode niet juist stress op?
Heb je niet een enorme discipline nodig om met de Stressologie-methode aan de gang te gaan? En is dat niet net iets waar mensen met stress moeite mee hebben?
Ik denk dat dat erg meevalt. Het beleven van stress is zo vervelend dat je ervan af wilt. Alleen, hoe doe je dat? Dat is voor veel mensen een vraag waar tot voor kort geen bevredigend antwoord op is gegeven. Huisartsen weten er ook geen raad mee, kennis over stress maakt net als kennis over voeding geen deel uit van de opleiding geneeskunde.
Stressologie brengt met zich mee dat je bepaalde leefregels in acht moet nemen. Je zult bijvoorbeeld elke dag een aantal minuten moeten bewegen. Ook zul je bepaalde voeding en supplementen moeten gebruiken en andere voeding juist moeten laten staan.
Ik zou er echter niet het woord discipline aan willen koppelen. Ik zou het eerder bewustzijn dat je er wat aan wilt doen willen noemen. Je kunt de vraag dan ook goed omdraaien. Als je niet in de gelegenheid bent er wat aan te doen dan weet je eigenlijk al dat je veel te veel stress hebt en in de gevarenzone zit.
Hoe snel verwacht je dat mensen resultaat zullen boeken?
Als je doet wat ik aanbeveel kun je het al met een uurtje merken. Dat baseer ik op mijn eigen onderzoek. Ik heb al best veel mensen geholpen het afgelopen jaar. Alleen al met de juiste magnesium is al heel veel te winnen. Sommige kruiden en vitamines hebben binnen een kwartier effect, maar anders leren denken kan een tijd duren en daarvoor heb je persoonlijke begeleiding nodig omdat je onder invloed van stress niet meer helder denkt.
Wat is het meest opgevallen tijdens je onderzoek?
Er zijn een aantal dingen die er voor mij echt uitsprongen. De relatie tussen stress en vitamines en mineralen bijvoorbeeld. Het verschil tussen mannen en vrouwen is een andere.
Ook heeft het mij enorm verrast hoeveel er tegen stress te doen is. En ja, ook hoe groot het probleem is en hoe weinig echte aandacht er voor stress is. Iedereen heeft het erover maar er zijn geen echte voorzieningen. Het probleem is maatschappelijk gesproken zo groot dat je bij wijze van spreken een mentaal deltaplan nodig hebt om dit op te lossen maar het wordt gewoon niet als ernstig genoeg gezien. Bizar als je kijkt naar het aantal mensen dat dat door stress is geveld.
Er is gek genoeg weinig echte aandacht voor stress. Iedereen heeft het erover maar er zijn geen echte voorzieningen.
Wat zouden mensen moeten onthouden na het lezen van dit interview?
Maak tijd voor rust.
Las meer rustmomenten in op een dag, dat is echt heel belangrijk. Gebruik daarnaast je mobiele telefoon wat minder. Neem smartphonepauzes om een paar keer per dag op ‘uit’ te staan.
Uit een Duits onderzoek uit 2014 blijkt dat we onze telefoon gemiddeld 99 keer per dag pakken. We zitten er gemiddeld 2,5 uur per dag op waarvan slechts 20 minuten effectief. De rest van de tijd doen we maar wat. Hierdoor komen we zelfs wanneer we rusten niet tot rust. We staan continue op ‘aan’. Leg je mobiel daarom vaker weg.